6 marca Eurodeputowany dr Janusz Lewandowski wygłosił wykład inaugurujący cykl konferencji „Ekonomiści dla Pomorza”. Poniżej przedstawiamy główne tezy zaprezentowane podczas wystąpienia.
Unia Europejska stworzyła się na fundamencie krajów, których społeczeństwa mają wspólne wartości. Najistotniejszą dla naszych rządzących powinna być polska racja stanu. „W naszym interesie leży nieigranie Polskim bezpieczeństwem, dotyczy to przede wszystkim bezpieczeństwa monetarnego, energetycznego i obronności”. Aby nie marnować dotychczasowego dorobku Unii Europejskiej niezbędne jest stworzenie wspólnego centrum strategicznego, zwiększenie synergii przemysłów obronnych i współpraca z zakresu energetyki.
Istotą problemu Europy dwóch prędkości jest to, aby pierwsza prędkość nie wykluczała krajów, które zaliczą się do krajów drugiej prędkości. Materializują się kolejne formy współpracy; unia energetyczna i unia obronna, niezależnie od przynależności Polski w strefie euro. Skoro wokół współpracy rodzą się kolejne instytucje, trzeba robić tak, aby być w okolicach decyzyjnego stołu.
UNIA MONETARNA
Naturalnie Europa pierwszej prędkości stworzy się wokół strefy euro. Mimo usilnych zabiegów deprecjacji euro, wspólna waluta nie jest symbolem braku suwerenności narodowej. Trudno powiedzieć, że Francuzi, Niemcy, Holendrzy czy Belgowie chcieli wyrzec się suwerenności narodowej przyjmując wspólną walutę.
„W braku euro w Polsce na razie nie ma wielkich zagrożeń, przynajmniej do czasu, kiedy gospodarka nie zacznie spowalniać, a dług nie będzie tak bardzo zależny od zagranicy i nie będzie przyrastał tak szybko”. Niezbędna jest dyskusja o tym czym ma być wspólna waluta i na jakich warunkach ma być wprowadzana. „Nie widzę w tej chwili, żebyśmy w tę pierwszą prędkość weszli. Pociąg nam odjeżdża. To nie jest jakiś wielki dramat, jeśli będziemy aktywnie uczestniczyć w budowaniu innych form współpracy.”
Zdaniem prelegenta budżet Unii Europejskiej jest źle skonstruowany, jest przekupstwem i moralnym hazardem, na który wystawia się kraje na południu Europy obiecując pieniądze za reformy rynku pracy.
UNIA OBRONNA
„Dociera do nas świadomość odnośnie nieprzewidywalności światowych przywódców. Europa w większym stopniu musi sobie wystawić polisę ubezpieczeniową.” Sumując wydatki obronne w poszczególnych krajów UE, to jesteśmy w stanie wydawać na obronność więcej niż wydatki na obronność w Rosji. Chodzi o to, żeby pierwsza prędkość nie oznaczała tego, że UE podzieli się na kraje które uczestniczą w przedsięwzięciu i na kraje, które pozostają poza nim. Docelowo miałaby to być współpraca wojskowa i obronna krajów, które mają wspólne wartości. Jeśli ludzie w Hiszpanii mają stawać w obronie Polski, to muszą oni wiedzieć, że Polska należy do tego samego świata wartości. Tylko wtedy bezpieczeństwo zbiorowe, krajów Unii Europejskiej i NATO będzie się urealniało. „Dbanie o to by instytucje Unii nie wtrącały się tam, gdzie nie powinny oraz ustrzeganie się przeregulowaniem. UE powinna zajmować się obronnością, energetyką, budowaniem wspólnego rynku oraz budżetu. Obrona instytucji państwa prawa, demokracji i przynależności do systemu wartości.” Naszym interesem jest budowanie i zacieśnianie wspólnoty w obszarze 27 krajów – to jest nasza nauczka z historii i sytuacji Ukrainy, by nie być między wschodem i zachodem.
UNIA ENERGETYCZNA
Eurodeputowany dr Janusz Lewandowski zwrócił uwagę by nie zaniechać tworzenia unii energetycznej, która ma zapewnić bezpieczeństwo energetyczne wszystkim krajom członkowskim. A może tak być w przypadku samoistnego stworzenia się Europy różnych prędkości.
„Skoro w tej chwili jest mniej wiary we wspólną Europę i skądś powinna ta trzeźwa refleksja przychodzić, to właśnie z Polski. Musimy, że nikt nas nie wydziedzicza z polskości. Odwrotnie. Jest więcej pieniędzy na pomniki, szkoły i sposoby zadbania o pamięć o przeszłości. Jeżeli będziemy za tym, żeby osłabiać i rozbujać egoizmy narodowe, to nagle obudzimy się pomiędzy silniejszymi egoizmami – w takich warunkach Polska zawsze cierpiała.”