Marcowe wskaźniki koniunktury gospodarczej zaprezentowane przez GUS jako pierwsze pokazały z jak dużym problem mamy i będziemy mieli do czynienia. W przypadku każdego rodzaju działalności wskaźniki koniunktury uległy pogorszeniu. W większości przypadków koniunktura w poszczególnych sektorach gospodarki jest najgorsza od 6-7 lat, a w obszarze zakwaterowania i gastronomii jest ona najgorsza od 15 lat. Pogorszenie sytuacji będzie jeszcze bardziej widoczne w kolejnych miesiącach. Polska gospodarka znajduje się w najtrudniejszym od czasów transformacji momencie. Skala recesji będzie zależała zarówno od czasu trwania pandemii w kraju i zagranicą, ale także od szybkości działań podejmowanych przez rząd i ich adekwatności do sytuacji.
Marcowe dane GUS dotyczące koniunkturze gospodarczej wskazują na silne, niespotykane dotąd spowolnienie gospodarki. Stanęły praktycznie wszystkie sektory gospodarki. Nie jest zaskoczeniem, że wyraźne spadki wystąpiły w przypadku transportu i gospodarki magazynowej, handlu hurtowego oraz zakwaterowania i gastronomii. Jedynie podmioty prowadzące działalność w zakresie finansów i ubezpieczeń nieznacznie zmieniły swoje oceny w porównaniu z poprzednim miesiącem. Nie powinno to zaskakiwać, ponieważ sektor finansowy ma bezpośrednie i natychmiastowe wsparcie ze strony banku centralnego. Nie możemy jednak wykluczyć, że również i w tym sektorze koniunktura z czasem ulegnie znacznemu pogorszeniu.
Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury gospodarczej w przetwórstwie przemysłowym spadł w marcu do -1,1 z poziomu plus 1,6 w lutym. W sektorze budowlanym wskaźnik koniunktury spadł do poziomu minus 1,9 z plus 0,1 w lutym. Koniunktura w handlu hurtowym spadła z plus 4,5 w lutym do 0,4 w marcu, natomiast w handlu detalicznym z minus 0,8 do minus 3,1. Koniunktura w transporcie i gospodarce magazynowej spadła do poziomu minus 5,8 (najniższy poziom od grudnia 2013 roku). Najpoważniejsza sytuacja występuje w przypadku sektora zakwaterowania i gastronomii. W tym przypadku, wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury spadł do poziomu minus 9,1 co jest najniższą wartością od piętnastu lat. Względnie dobra sytuacja utrzymuje się jedynie w obszarze informacja i komunikacja, gdzie wskaźnik koniunktury obniżył się z plus 19,0 w lutym do 16,8 w marcu oraz we wspomnianych wcześniej finansach i ubezpieczeniach, gdzie wartość wskaźnika koniunktury spadła z 23,6 w lutym do 22,6 w marcu.
Marcowa informacja sygnalna o koniunkturze w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i usługach, bazuje na danych ankietowych. Skala pogorszenia sytuacji jaką widzimy na podstawie tych ankiet jest zależna od momentu przeprowadzania badań. Z każdym kolejnym dniem sytuacja w badanych sektorach ulega i będzie ulegała pogorszeniu z uwagi na restrykcje z jakimi mamy do czynienia praktycznie w każdej dziedzinie prowadzenia działalności gospodarczej, jak również z pojawiającymi się brakami komponentów potrzebnych do produkcji, jak i zapowiadanymi ograniczeniami w produkcji (m.in. w sektorze motoryzacyjnym). W kolejnych tygodniach sytuacja będzie ulegała pogorszeniu. Prognozowanie skali recesji nie jest możliwe z uwagi na niepewność odnośnie długości trwania pandemii. Za kilka tygodni opublikowane zostaną pierwsze dane z sektora realnego, dane te mogą wpłynąć na dalsze pogorszenie nastrojów oraz wzrost niepewności na rynkach finansowych. Wszystko wskazuje, że w przypadku polskiej gospodarki mamy do czynienia z najpoważniejszą od czasu transformacji sytuacją. Potrzebne są natychmiastowe realne działania ograniczające straty jakie poniesie każdy z sektorów naszej gospodarki.
Kontakt do autora:
dr Jarosław Janecki
Członek Towarzystwa Ekonomistów Polskich
Wykładowca, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
e-mail: jaroslaw.janecki@sgh.waw.pl
tel. +48 601 072 268
Towarzystwo Ekonomistów Polskich (TEP) krzewi wiedzę ekonomiczną i wyjaśnia zjawiska gospodarcze współczesnego świata, propagując poszanowanie własności prywatnej, wolną konkurencję oraz wolność gospodarczą, jako warunki rozwoju Polski. Zrzesza praktyków biznesu i teoretyków różnych dziedzin nauk ekonomicznych.