Stanowisko Rady TEP – Towarzystwa Ekonomistów Polskich

Ustawy podatkowe Polskiego Ładu i tryb ich stanowienia naruszają wywodzone z Konstytucji zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa

Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich ponownie i stanowczo apeluje o wstrzymanie procesu legislacyjnego dotyczącego pakietu ustaw podatkowych wdrażającego założenia programu Polski Ład[1]. Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich tym razem podkreśla, że przyjęcie reformy prawa podatkowego w zbyt krótkim czasie i bez należytych konsultacji z uczestnikami rynku może stanowić pogwałcenie konstytucyjnej zasady demokratycznego państwa prawnego oraz wywodzonej z niej zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa (art. 2 Konstytucji RP).

Zdaniem Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich, ustawa stanowi jedną z największych reform prawa podatkowego na przestrzeni ostatnich lat. Nowelizuje on bowiem aż dwadzieścia sześć ustaw, w tym przede wszystkim ustaw regulujących opodatkowanie dochodów oraz obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego, wprowadzając w nich zmiany mające wpływ na wysokość danin publicznych, uprawnienia organów skarbowych i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, obowiązki przedsiębiorców i konsumentów, w tym obowiązki ewidencyjne, informacyjne i dokumentacyjne, a także plany inwestycyjne podatników.[2] Nowelizacja wprowadza ok. 100 nowych rozwiązań dotyczących różnych aspektów systemu podatkowego, wiele z tych rozwiązań jest bardzo skomplikowanych, dotychczas niespotykanych w systemach podatkowych. Zgodnie z tzw. OSR – Oceną Skutków Regulacji, projekt oddziaływać ma na kilkadziesiąt różnych grup podmiotów – publicznych i prywatnych – których liczebność przekracza 25 milionów. Ze względu na znaczenie proponowanych zmian oraz ich wpływ na funkcjonowanie systemu podatkowego, projekt ustawy powinien być procedowany przy zachowaniu najwyższych standardów legislacyjnych.

Zmiany przewidziane w projekcie dotyczą materii o najwyższym stopniu skomplikowania, zarówno pod względem prawnym i legislacyjnym, jak i fiskalnym i ekonomicznym. Wdrożenie tego rodzaju zmian prawnych w sposób pośpieszny, z pominięciem niezbędnych konsultacji publicznych i uzgodnień może doprowadzić do destabilizacji systemu podatkowego oraz – co wynika z licznych analiz – prowadzić będzie do zwiększenia   jego nieprzejrzystości dla obywateli.

Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich przypomina, że jednym z podstawowych wymagań stawianych  ustawodawcy, wynikających z Konstytucji RP (art. 2), jest obowiązek zachowania w procesie stanowienia prawa zasad przyzwoitej legislacji, w tym – w odniesieniu do zmian nakładających na jednostkę nowe obowiązki fiskalne – w szczególności zasady określoności przepisów prawa. Pragniemy przypomnieć, że  z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego zasad przyzwoitej legislacji wynika, że w przypadku zmian normatywnych ingerujących istotnie w status prawny i bezpieczeństwo socjalne jednostki „po pierwsze – każdy przepis tworzący prawa i nakładający obowiązki winien być sformułowany w sposób pozwalający jednoznacznie ustalić, kto, kiedy i w jakiej sytuacji im podlega. Po drugie – powinien być na tyle precyzyjny, aby możliwa była jego jednoznaczna wykładnia i stosowanie. Po trzecie – powinien być tak skonstruowany, aby zakres jego zastosowania obejmował tylko te sytuacje, w których działający racjonalnie ustawodawca istotnie zmierzał wprowadzić regulację tworzącą prawa i obowiązki.”[3] Ponadto zmiany normatywne dokonywane w prawie daninowym muszą „zapewnić maksymalną przewidywalność i obliczalność rozstrzygnięć podejmowanych przez organy skarbowe[4].  

Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich zwraca zatem uwagę, że rozwiązania prawne, które w tak szeroki sposób wpływają na sytuację finansową uczestników rynku, w szczególności na przedsiębiorców, pracodawców, jak i na samych pracowników oraz emerytów, powinny być przygotowywane z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym. Tego typu zmiany systemowe nie powinny być uchwalane pod koniec roku kalendarzowego, w rezultacie czego przepisy zostaną wdrożone tuż przed rozpoczęciem kolejnego roku kalendarzowego, który to z kolei stanowi początkowy termin stosowania nowych przepisów podatkowych. Trybunał Konstytucyjny, zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, wielokrotnie podkreślał, że zasada zaufania obywateli do państwa przejawia się m.in. w obowiązku stanowienia prawa w sposób, by nie stawało się ono pułapką dla obywatela.” [5]

Tymczasem analiza projektowanych zmian rodzi wątpliwości co do ich jednoznaczności i przejrzystości. Oznacza to, że wejście w życie tych zmian w ww. trybie, tj. z ograniczonymi konsultacjami oraz w zbyt krótkim terminie na dostosowanie rynku do nowej rzeczywistości prawnej, musi prowadzić do naruszenia zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, a także zasad przyzwoitej legislacji, wyrażonych w art. 2 Konstytucji RP.

Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich przestrzega, że pogwałcenie ww. zasad konstytucyjnych negatywnie wpłynie na sytuację ekonomiczną kraju, stabilności budżetu państwa oraz bezpieczeństwo prawne obywateli.  

Mając na względzie wymienione okoliczności, Rada Towarzystwa Ekonomistów Polskich ponawia swój apel o wstrzymanie procesu legislacyjnego ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw wdrażającej założenia programu Polski Ład.


[1] Stanowisko Rady TEP sprawie  projektu zmian podatkowych w programie  „Polskiego Ładu” https://tep.org.pl/stanowisko-rady-tep-sprawie-projektu-zmian-podatkowych-w-programie-polskiego-ladu/

[2] Zob.: Ocena Skutków Regulacji dołączona do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 1532 i 1532-A).

[3] Zob. orzeczenie TK K 28/02 OTK 2003/2A/13. Podobny pogląd TK przedstawił np. w wyrokach: K 33/00 OTK 2001/7/217, K 6/02 OTK 2002/3A/33. Zob. także T. Zalasiński: Zasada prawidłowej legislacji w poglądach Trybunału Konstytucyjnego, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2008 r., s. 192 i n.     

[4] Zob. orzeczenie TK K 4/03 OTK 2004/5A/41. Podobny pogląd TK wyrażał także w innych orzeczeniach, np.: SK 33/03 OTK 2004/9A/94, K 41/02 OTK 2002/6A/83.

[5] M. Florczak-Wątor [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, wyd. II, red. P. Tuleja, LEX/el. 2021, art. 2.

ilmutoto login login ilmutoto daftar ilmutoto ilmutoto daftar ilmutoto situs toto slot ilmutoto situs toto togel 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto situs slot gacor provider terbaik agen toto slot terpercaya 2023 agen toto togel terpercaya 2023 situs toto togel pasaran resmi terbaik bandar toto macau pasaran resmi toto togel bandar toto slot gacor 4d 2023 bo togel online pasaran terlengkap sepanjang masa bo toto slot terlengkap sepanjang masa situs toto togel 2023 bet 100 perak daftar toto slot dan toto togel 2023 bermain toto togel dengan bet hanya 100 perak daftar toto slot bonus new member terpercaya bermain toto slot pelayanan 24 jam nonstop situs toto togel terpercaya situs toto togel online terbaik winsortoto resmi daftar winsortoto login winsortoto daftar unsurtoto login unsurtoto daftar gampangtoto login gampangtoto daftar bungtoto login bungtoto daftar rasa4d login rasa4d ilmutoto situs toto slot dan agen toto togel resmi ilmutoto agen toto slot dan situs toto togel resmi ilmutoto situs toto togel dan toto slot 4d resmi terpercaya ilmutoto situs toto slot 4d dengan provider slot online terbaik sepanjang masa ilmutoto agen toto togel dan situs toto slot pasaran terbesar