Wzrost gospodarczy w drugim kwartale 2019 r. bez niespodzianek (18/2019)

Według danych GUS po dwóch kwartałach polska gospodarka urosła realnie o 4,6 proc. r/r. W 2. kwartale 2019 r. produkt krajowy brutto wzrósł o 4,5 proc. r/r. Największy udział we wzroście PKB miało spożycie gospodarstw domowych – 2,5 punktu procentowego.

Wyniki polskiej gospodarki w 2. kwartale 2019 r. nie przyniosły niespodzianek. Wzrost PKB był tylko nieco słabszy niż w 1.kwartale br. i wyniósł 4,5 proc. r/r. I już siódmy kwartał z rzędu bazował na spożyciu gospodarstw domowych i w mniejszym znacznie stopniu na inwestycjach (nakładach brutto na środki trwałe).

Jest jednak kilka niewielkich, ale interesujących zmian, którym warto się przyjrzeć:

  1. Dynamika spożycia indywidualnego była w 2. kwartale 2019 r. słabsza niż w tym samym kwartale poprzedniego roku (4,4 proc. wobec 4,8 proc.).
    Trudno oczywiście utrzymywać rosnącą dynamikę konsumpcji, gdy baza rośnie. Jednak w drugim kwartale br. do gospodarstw domowych emerytów trafiło ok. 10 mld zł tzw. 13-tej emerytury. A z tytułu wzrostu wynagrodzeń i zatrudnienia do pracowniczych gospodarstw domowych (osób zatrudnionych w firmach 10+) trafiło w ciągu pierwszych 6. miesięcy 2019 r. 17,5 mld zł więcej niż w tym samym czasie ubiegłego roku. A wszystko przy najwyższych w historii GUS-owskich badań koniunktury konsumenckiej wskaźnikach (bieżącym i wyprzedającym) koniunktury konsumenckiej.
  2. Dynamika inwestycji (nakładów brutto na środki trwałe) była w 2. kwartale 2019 r. wysoka (9 proc. r/r), ale wyraźnie niższa niż w 1. kwartale br. (12,6 proc.).
    Prawdopodobnie inwestycje infrastrukturalne nie rosły tak szybko jak kwartał wcześniej, co dziwi, bo jednak kwiecień-czerwiec to okres bardziej sprzyjający pracom budowlanym niż styczeń-marzec.
    Dlaczego zakładam, że przyczyną słabszej dynamiki inwestycji były projekty infrastrukturalne? Dane GUS dotyczące nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw 50+ w 1. półroczu 2019 r. (65 mld zł) wskazują, że firmy te miały teraz większy udział w nakładach brutto na środki trwałe ogółem niż rok wcześniej (40,4 proc. wobec 38 proc). A tak przy okazji – w dużej mierze przyczyniły się do tego firmy z kapitałem zagranicznym.
  3. Powyższą obserwację potwierdzają wyniki dotyczące dynamiki wartości dodanej brutto wytworzonej przez sektor budownictwa. Była ona istotnie niższa niż w 2. kwartale ubiegłego roku (4 proc. wobec 21 proc.), a także niższa niż w 1. kwartale 2019 r. (4 proc. wobec 8 proc.). Warto zapytać, czy to efekt ograniczenia możliwości finansowania inwestycji infrastrukturalnych ze środków publicznych w wyniku zwiększonych transferów socjalnych, czy może malejące zainteresowanie firm budowlanych udziałem w przetargach publicznych ze względu na rosnące ceny materiałów budowlanych, a tym samym rosnące koszty, a z drugiej strony totalny brak otwartości publicznych instytucji zamawiających na negocjacje cenowe zawartych kontraktów. A może jedno i drugie.
  4. Mniejsza (nominalnie) w okresie styczeń-czerwiec 2019 r. wartość zapasów (rzeczowych środków obrotowych). Ich udział w PKB spadł z prawie 3 proc. w 1. półroczu 2018 r. do 2,2 proc. w tym roku.
    Zresztą udział zapasów we wzroście PKB ujemnie wpływa na ten wzrost 3. kwartał z rzędu (obniża dynamikę PKB).
    Dane PMI (wskaźnik kondycji polskiego sektora przemysłowego) wskazują na spadek zamówień w przemyśle, a ostatnio także na spadek aktywności zakupowej wynikający z potrzeby ograniczania kosztów magazynowych, ale także zamrażania gotówki w zapasach (dzięki czemu zwiększają swoją płynność finansową). Nie jest to obraz przemysłu widzącego przed sobą bardzo dobre perspektywy.
  5. Niepokoić powinien słaby wzrost (o 1,1 proc.) w 2. kwartale 2019 r. wartości dodanej brutto wytworzonej przez sektor informacja i komunikacja (ICT, czyli m.in. telekomunikacja, działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki, działalność usługowa w zakresie informacji, w tym portale internetowe), a w ciągu 6. miesięcy br. wręcz spadek o 0,3 proc. r/r.
    W czasie, gdy gospodarka globalna inwestuje ogromne kapitały w ICT, w algorytmizację (sztuczną inteligencję), blockchain, robotyzację, nasz sektor w największym stopniu z tymi kierunkami rozwoju technologii jest związany, właściwie nie rośnie, a tym samym nie zwiększa, a wręcz zmniejsza swój udział w tworzeniu PKB. Ta sytuacja wymaga poważnej, pogłębionej analizy i stworzenia warunków i zaplanowania jak najszybciej narzędzi, które tę sytuację zmienią.
  6. I jeszcze eksport, którego realna dynamika wyraźnie słabnie (importu zresztą też). O tym dlaczego, napisano już tomy (słabość gospodarek głównych partnerów handlowych, Brexit, wojna handlowa USA-reszta świata, a głównie Chiny, …). W efekcie szanse na wspieranie wzrostu polskiej gospodarki przez eksport netto maleją.


Wyniki polskiej gospodarki w 2. kwartale 2019 r. są dobre, ale opisane wyżej zmiany każą przyglądać się bacznie tak zachowaniom konsumentów, jak i decyzjom inwestycyjnym przedsiębiorców oraz ich zarządzaniu zapasami, a także wykorzystywaniu funduszy unijnych (głównie na projekty infrastrukturalne).

W drugiej połowie 2019 r., gdy gospodarstwa domowe będą (są) zasilane dodatkowymi pieniędzmi z budżetu państwa, m.in. 500+ na pierwsze dziecko, wzrost PKB powinien utrzymać się na poziomie 4,4-4,5 proc. Pytanie o 2020 r. pozostaje otwarte, bo nie wiemy w jak dużym stopniu rząd będzie musiał ograniczyć wydatki inwestycyjne (i szerzej – rozwojowe) w celu finansowania wydatków socjalnych, a tym samym, czy uda się utrzymać wysoką kontrybucję inwestycji do PKB. Nie wiemy także czy konsumenci utrzymają swoją wysoką skłonność do konsumpcji (a przypomnę, że rząd zaplanował w budżecie na 2020 r. wzrost spożycia gospodarstw domowych o 6,4 proc. (nominalnie).


Kontakt do autora:
dr Małgorzata Starczewska-Krzysztoszek
Członek Rady Towarzystwa Ekonomistów Polskich
Wykładowca, Wydział Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego
email: małgorzata.krzysztoszek@tep.org.pl.
tel. +48 600 296 438

Towarzystwo Ekonomistów Polskich (TEP) krzewi wiedzę ekonomiczną i wyjaśnia zjawiska gospodarcze współczesnego świata, propagując poszanowanie własności prywatnej, wolną konkurencję oraz wolność gospodarczą, jako warunki rozwoju Polski. Zrzesza praktyków biznesu i teoretyków różnych dziedzin nauk ekonomicznych.

ilmutoto login login ilmutoto daftar ilmutoto ilmutoto daftar ilmutoto situs toto slot ilmutoto situs toto togel 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto situs slot gacor provider terbaik agen toto slot terpercaya 2023 agen toto togel terpercaya 2023 situs toto togel pasaran resmi terbaik bandar toto macau pasaran resmi toto togel bandar toto slot gacor 4d 2023 bo togel online pasaran terlengkap sepanjang masa bo toto slot terlengkap sepanjang masa situs toto togel 2023 bet 100 perak daftar toto slot dan toto togel 2023 bermain toto togel dengan bet hanya 100 perak daftar toto slot bonus new member terpercaya bermain toto slot pelayanan 24 jam nonstop situs toto togel terpercaya situs toto togel online terbaik winsortoto resmi daftar winsortoto login winsortoto daftar unsurtoto login unsurtoto daftar gampangtoto login gampangtoto daftar bungtoto login bungtoto daftar rasa4d login rasa4d ilmutoto situs toto slot dan agen toto togel resmi ilmutoto agen toto slot dan situs toto togel resmi ilmutoto situs toto togel dan toto slot 4d resmi terpercaya ilmutoto situs toto slot 4d dengan provider slot online terbaik sepanjang masa ilmutoto agen toto togel dan situs toto slot pasaran terbesar