Zła dla klientów i spółek giełdowych ostateczna likwidacja OFE (08/2021)

Przyjęty przez rząd projekt przekształcenia OFE w fundusze inwestycyjne podważa zaufanie do państwa i ma na celu przede wszystkim jednorazowe zwiększenie dochodów budżetowych o kilkanaście miliardów złotych. Rząd stawia obywateli przed niechcianym i trudnym  „przymusowym” wyborem. Obydwa warianty obarczone są wysoką niepewnością. Zaproponowane zmiany dot. OFE są również niekorzystne dla części spółek giełdowych, dla których proces ten oznacza ich nacjonalizację.

Projekt ustawy o „przekształceniu” Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) w fundusze inwestycyjne został w tym tygodniu przyjęty przez Radę Ministrów. Celem ostatecznej likwidacji OFE nie jest ani prywatyzacja środków w OFE (słynne „oddamy pieniądze Polakom” premiera Morawieckiego), ani uporządkowania systemu. Wbrew temu co twierdzi rząd, dla ponad 15 milionów Polaków, którzy trzymają swoje oszczędności emerytalne na rachunkach w OFE, II filar kapitałowy nie stracił sensu istnienia, ponieważ zapewnia dywersyfikację w oszczędzaniu na emeryturę, wybór między funduszami i ZUS oraz niezawodność systemu wypłat emerytur. Nie ma żadnych przesłanek do likwidacji OFE w obecnym kształcie poza motywem fiskalnym oraz częściową nacjonalizacją giełdowych spółek, których akcje znajdują się dziś w portfelach OFE. 

Ta pseudo reforma nie tylko podważa zaufanie do państwa, obniża wysokość emerytur, psuje dobrze ukształtowany trójfilarowy system emerytalny. Ale również oznacza w przyszłości wyższe dopłaty z budżetu państwa do najniższych emerytur, ponieważ po likwidacji II filaru ubezpieczeń emerytalnych, środki pochodzące z OFE nie będą brane pod uwagę do wyliczania minimalnych emerytur. Argumentem nie może być również fakt, iż poprzedni rząd zmniejszył zaufanie do systemu (co akurat jest prawdą), ponieważ żadna z wcześniejszych reform nie prowadziła do zmniejszenia uprawnień emerytalnych. 

Obecna tzw. reforma daje klientom wybór pozostania w przekształconym funduszu, który ma działać według zasad podobnych do obecnie działających Indywidulanych Kont Emerytalnych (IKE) albo przeniesienia środków do ZUS. Klient zmuszony jest do wyboru IKE lub ZUS, ale każdy z tych wyborów jest gorszy niż dotychczasowe OFE. Jeśli zdecyduje się na pozostawienie środków z OFE w funduszu przekształconym w IKE, to jego rachunek zostanie opodatkowany tzw. „opłatą przekształceniową”. Wysokość tej opłaty została ustalona w wysokości 15% od zgromadzonych oszczędności, co ma być odpowiednikiem efektywnej stopy podatkowej przy wypłacie środków. Nawet jeśli istnieje ta ekwiwalentność dziś, to istnieje duże ryzyko, że nie będzie ona trwała. Np. podniesienie kwoty wolnej od podatku lub wzrost inflacji, pogorszy sytuację klienta w scenariuszu poboru tzw. opłaty przekształceniowej wobec scenariusza opodatkowania środków z OFE, ZUS lub tych, które stosowane są w Indywidualnych Kontach Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). 

Rząd świadomie wybrał formułę IKE, a nie IKZE, aby uzyskać kilkanaście miliardów jednorazowego dochodu budżetowego. Trudno szacować skalę tego dochodu, ponieważ zależy ona teoretycznie od wyboru klienta między „IKE a ZUS”, a w praktyce od akcji informacyjnej związanej z tym nieodwracalnym wyborem, od trudności administracyjnych związanych z przeniesieniem środków do ZUS. O tym, że prawdziwym celem zmiany jest cel fiskalny, świadczy też to, że opcją domyślną nie jest przejście do ZUS, tylko wybór IKE. Im więcej klientów nie będzie umiało podjąć żadnej decyzji, lub po prostu się zagapi w krótkim, zaledwie dwumiesięcznym okresie wyznaczonym na dokonanie wyboru, tym większe będą dochody budżetowe z tytułu tzw. opłaty przekształceniowej. 

Jeśli natomiast zostanie wybrany ZUS, to klient straci prawo do dziedziczenia środków, czyli cenne uprawnienie, które dla wielu osób stanowiło argument za wyborem OFE (a nie ZUS). W tym wypadku 100 proc. oszczędności zostanie zapisanych na koncie ZUS, a aktywa zostaną przekazane do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD). FRD zostanie przekazany przez ZUS z mocy prawa w zarządzanie Polskiemu Funduszowi Rozwoju (PFR). PFR pobierze za to opłatę, która może wynieść nawet 70 milionów zł za zarządzanie aktywne funduszem na bazie „starych” aktywów FRD, którymi dotychczas nieodpłatnie zarządzał ZUS, oraz „nowych” aktywów przeniesionych z OFE do FRD. Tym samym PFR stanie się największym graczem na polskiej giełdzie, z łącznymi aktywami FRD przekraczającymi 100 miliardów złotych. Co więcej, w portfelu zarządzanym przez państwowego akcjonariusza dojdzie do konsolidacji akcji spółek giełdowych, które dotychczas znajdowały się w portfelach wielu otwartych funduszy emerytalnych. Dojdzie do rzeczywistej nacjonalizacji wielu spółek.

Rząd stawia obywateli przed niechcianym przez nich przymusem nieodwracalnego wyboru. Każdy z tych wyborów będzie mniej korzystny dla obecnych członków OFE, dla stabilności systemu emerytalnego, dla giełdowych spółek, które zostaną znacjonalizowane oraz dla rynku kapitałowego, bo płynność wielu akcji zostanie znacząco ograniczona. Ponadto, pojawiają się nowe ryzyka dla klientów, jak choćby te związane z likwidacją obecnego systemu wypłat i możliwością kolejnego opodatkowania środków, które pozostaną w przekształconych IKE. Na tej niechcianej reformie, zyska wyłącznie budżet i instytucje państwa, takie jak PFR i budżet – ze względu na to, iż po „reformie” cała składka emerytalna będzie kierowana do ZUS (dziś prawie 15% tej składki może być  kierowane do OFE). 

dr Paweł Wojciechowski – członek TEP od 2021
Tekst wyraża poglądy osobiste, a nie instytucji, w której obecnie pracuje. 

Towarzystwo Ekonomistów Polskich (TEP) krzewi wiedzę ekonomiczną i wyjaśnia zjawiska gospodarcze współczesnego świata, propagując poszanowanie własności prywatnej, wolną konkurencję oraz wolność gospodarczą, jako warunki rozwoju Polski. Zrzesza praktyków biznesu i teoretyków różnych dziedzin nauk ekonomicznych. 

ilmutoto login login ilmutoto daftar ilmutoto ilmutoto daftar ilmutoto situs toto slot ilmutoto situs toto togel 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d 8kuda4d ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto ilmutoto situs slot gacor provider terbaik agen toto slot terpercaya 2023 agen toto togel terpercaya 2023 situs toto togel pasaran resmi terbaik bandar toto macau pasaran resmi toto togel bandar toto slot gacor 4d 2023 bo togel online pasaran terlengkap sepanjang masa bo toto slot terlengkap sepanjang masa situs toto togel 2023 bet 100 perak daftar toto slot dan toto togel 2023 bermain toto togel dengan bet hanya 100 perak daftar toto slot bonus new member terpercaya bermain toto slot pelayanan 24 jam nonstop situs toto togel terpercaya situs toto togel online terbaik winsortoto resmi daftar winsortoto login winsortoto daftar unsurtoto login unsurtoto daftar gampangtoto login gampangtoto daftar bungtoto login bungtoto daftar rasa4d login rasa4d ilmutoto situs toto slot dan agen toto togel resmi ilmutoto agen toto slot dan situs toto togel resmi ilmutoto situs toto togel dan toto slot 4d resmi terpercaya ilmutoto situs toto slot 4d dengan provider slot online terbaik sepanjang masa ilmutoto agen toto togel dan situs toto slot pasaran terbesar