Polski eksport wzrósł w 2019 r. o 6,6 proc. r/r (w PLN), a import 3,6 proc. Saldo obrotów towarowych było dodatnie i wyniosło 7,9 mld złotych – podał GUS.
Wartość eksportu i importu w roku 2019 przekroczyła magiczną barierę jednego biliona złotych! Eksport wyniósł 1,013 bln zł i był wyższy o 6,6 proc. stosunku do 2018 r. Import wyniósł 1,105 bln zł i był wyższy o 3,6 proc. Dynamika eksportu i importu była jednak niższa niż w 2018 r. Jednak w 2019 r. osiągnęliśmy dodatnie saldo obrotów na poziomie 7,9 mld złotych (dobra informacja po deficycie 21,4 mld zł z roku 2018 r.).
Przy wzroście obrotów towarowych z zagranicą obserwujemy w 2019 r. spadek dynamiki w porównaniu do dynamiki roku poprzedniego, co może być związane z obserwowanym spowolnieniem gospodarek krajów będących głównymi rynkami eksportowymi.
Głównymi odbiorcami towarów eksportowanych przez polskich producentów były kraje wysoko rozwinięte, do których skierowano 86,6 proc. całego eksportu. Udział krajów członkowskich Unii Europejskiej w polskim eksporcie wyniósł 79,8 proc., w tym krajów członkowskich strefy euro 57,4 proc. Udział krajów rozwijających się był na poziomie 7,3 proc., a krajów Europy Środkowowschodniej 6,1 proc.
Opublikowane przez GUS dane statystyczne wskazują na silną pozycję polskich eksporterów na rynkach krajów wysoko rozwiniętych oraz na nieznaczny wzrost ekspansji na rynki krajów rozwijających się oraz na rynki krajów Europy Środkowowschodniej. Taka struktura geograficzna polskiego eksportu pozwala postawić tezę, że polskie towary są nadal konkurencyjne na wymagających rynkach krajów wysoko rozwiniętych, na których polscy eksporterzy napotykają sporą konkurencję.
Ciągle, jak w porównywalnym okresie roku poprzedniego, najważniejszymi partnerami polskich eksporterów są partnerzy niemieccy, których udział w eksporcie ogółem wyniósł w 2019 r. 27,6 proc., a wartość eksportu do Niemiec osiągnęła poziom 65,1 mld euro i to mimo spowolnienia obserwowanego w gospodarce niemieckiej. Udział Niemiec w eksporcie nieznacznie się obniżył (o 0,6 pp, z 28,2 proc. w 2018 r. do 27,6 proc. w 2019 r.). Na drugim miejscu były Czechy (14,4 mld euro, 6,1 proc. eksportu ogółem) – z wyraźnym dystansem do pierwszego na liście rynku niemieckiego. Kolejne rynki eksportowe to Wielka Brytania (6 proc. udziału w polskim eksporcie), Francja (5,8 proc.), Włochy (4,6 proc.), Holandia (4,4 proc.), Rosja (3,2 proc.), Stany Zjednoczone (2,9 proc.), Szwecja (2,8 proc.) i Węgry (2,8 proc.). Obserwujemy wysoką koncentrację eksportu na rynkach wymienionych wyżej dziesięciu krajów, do których kierowane jest łącznie 66,2 proc. eksportu.
W imporcie udział krajów wysoko rozwiniętych jest znacznie niższy, niż w eksporcie i kształtuje się na poziomie 65,5 proc., w tym udział krajów członkowskich Unii Europejskiej na poziomie 57,7 proc., krajów członkowskich strefy euro 45,8 proc. Za to udział krajów rozwijających się jest wyraźnie wyższy od ich udziału w eksporcie i wyniósł 26,6 proc., czego efektem jest ujemne saldo obrotów towarowych z tą grupą krajów, wynoszące ponad 45 mld euro. Saldo obrotów z poprzednio wymienionymi grupami krajów jest dodatnie: z krajami UE wynosi 53 mld euro, w tym ze strefą euro 28,1 mld euro. Saldo obrotów z grupą krajów Europy Środkowowschodniej wyniosło w 2019 r. minus 4,1 mld euro.
W minionym roku spadł import z krajów strefy euro o 1,2 mld euro i z krajów Europy Środkowowschodniej o 1 mld euro w stosunku do jego wartości w 2018 r., natomiast wzrósł import z krajów rozwijających się o 1,4 mld euro. Nadal najważniejszym rynkiem w imporcie był rynek niemiecki, z którego pochodziły towary o wartości 50,9 mld euro, co stanowiło 21,8 proc. importu ogółem, o 1,1 pp mniej niż w roku poprzednim. Nie oznacza to jednak spadku wolumenu importu, a wynika ze wzrostu wartości importu ogółem w porównaniu do roku poprzedniego. Na drugim miejscu podobnie, jak w roku poprzednim uplasowały się Chiny, jednak wartość importu była znacznie niższa niż importu z Niemiec (29,1 mld euro). Udział Chin w polskim imporcie to 12,4 proc. Kolejne na liście krajów eksporterów do Polski to Rosja (6,3 proc.), Włochy (5,0 proc.), Holandia (3,7 proc.), Francja (3,6 proc.), Czechy (3,3 proc.), Stany Zjednoczone (3,2 proc.), Hiszpania (2,3 proc.) i Belgia (2,3 proc.). Podobnie jak w eksporcie, w imporcie obserwuje się wysoką koncentrację obrotów na rynkach 10 wymienionych wyżej krajów, z których pochodzi 63,9 proc. importu ogółem.
W eksporcie i imporcie obserwujemy podobne struktury towarowe. Zarówno w eksporcie, jak i imporcie najważniejszą grupą towarową są maszyny, urządzenia i środki transportu (38 proc. eksportu ogółem i 36,3 proc. importu ogółem), dalej towary i wyroby przemysłowe (35,4 proc. w eksporcie i 16,4 proc. w imporcie). W imporcie trzecią grupą towarową są chemikalia (13,3 proc. importu), paliwa mineralne i materiały pochodne (7,6 proc.), i dalej – w obu grupach żywność i zwierzęta żywe. Taka struktura obrotów potwierdza, że Polska jest krajem wysoko rozwiniętym.
Kontakt do autora:
Ewa Sadowska-Cieślak
Członek Towarzystwa Ekonomistów Polskich
e-mail: ewa.sadowskacie@gmail.com
tel. +48 605 88 20 50
Towarzystwo Ekonomistów Polskich (TEP) krzewi wiedzę ekonomiczną i wyjaśnia zjawiska gospodarcze współczesnego świata, propagując poszanowanie własności prywatnej, wolną konkurencję oraz wolność gospodarczą, jako warunki rozwoju Polski. Zrzesza praktyków biznesu i teoretyków różnych dziedzin nauk ekonomicznych.